Vorige week stond ik om 3 uur ‘s nachts bij Puck in Zuid-Apeldoorn, waar het toiletwater al tot de badkamervloer steeg. “Het begon drie weken geleden met een beetje langzaam weglopend water,” vertelde ze terwijl ik mijn camera-apparatuur klaarzette. “Maar ja, je denkt: dat loopt wel weer bij.” Nou, dat liep dus niet bij. En tussen haakjes, dit verhaal hoor ik minstens drie keer per week in Apeldoorn.
Na 25 jaar verstoppingen ontstoppen in Apeldoorn, van de villawijken in Hoog Soeren tot de naoorlogse flats in West, zie ik één patroon terugkomen: mensen negeren de vroege waarschuwingssignalen totdat ze ineens tot hun enkels in het rioolwater staan. Dus laat me je precies vertellen waar je op moet letten, voordat jij ook midden in de nacht met natte voeten staat. Want volgens mij bespaart dit je minimaal €800 aan noodreparaties.
Waarom Apeldoorn’s rioolsysteem extra gevoelig is
Voordat we naar die vijf signalen kijken, moet je iets begrijpen over hoe Apeldoorn’s riolering werkt. In wijken als Zuid en West hebben we te maken met gemengde stelsels uit de jaren ’60 en ’70, dat betekent dat regenwater en afvalwater door dezelfde leidingen gaan. En met die herfstbuien die we afgelopen oktober hadden? Dan zie ik mijn telefoon roodgloeiend staan.
In Uddel en omgeving is het verhaal weer anders. Daar heb je vaak te maken met eigen bronnen en individuele watervoorziening, met PE leidingen over korte afstanden. Klinkt modern, maar die lokale bodemchemie zorgt voor behoorlijke corrosierisico’s. Ik kom daar regelmatig bij mensen die jarenlang geen problemen hadden, totdat ineens binnen een maand alles dichtslaat.
En dan hebben we Hoog Soeren en Radio Kootwijk, waar je soms nog gietijzeren leidingen uit de jaren ’30 tegenkomt. Prachtige huizen met WOZ-waardes rond de €386.000, maar met rioleringen die eigenlijk al dertig jaar geleden vervangen hadden moeten worden. Dus ja, locatie maakt echt verschil.
Signaal 1: Water dat steeds trager wegloopt
Dit is het signaal dat iedereen herkent maar niemand serieus neemt. Je staat bij de gootsteen, ziet het water langzaam wegdraaien, en denkt: “Volgende week gooi ik er wel wat ontstopper in.” Maar weet je wat er ondertussen gebeurt?
In een normale afvoer verdwijnt water binnen 3 tot 5 seconden. Als dat oploopt naar 10 seconden of meer, heb je te maken met een beginnende verstopping. En die groeit elke dag. Vooral nu in de herfst, met al die bladeren die via dakgoten en putjes het systeem in spoelen, bouwt zo’n verstopping zich razendsnel op.
Vorige week had ik een klant in West waar de keukenafvoer steeds trager werd. “Het duurt nu wel een minuut voordat het water weg is,” vertelde ze. Bij afvoer verstopt raakt Apeldoorn situaties zoals deze weet ik: we hebben nog maximaal een week voordat het helemaal dicht zit. Camera erin, en wat blijkt? Een complete vetprop gecombineerd met herfstbladeren, precies op het punt waar de 40mm keukenleiding overgaat op de 110mm hoofdafvoer.
Dus mijn advies: zodra je merkt dat water langer dan 10 seconden nodig heeft om weg te lopen, bel direct 085 019 88 17 voor een gratis inspectie. Want die kleine vertraging van nu is over twee weken een complete blokkade.
Waarom gebeurt dit juist nu in oktober?
Oktober is wat wij in het vak de “verstoppingsmaand” noemen. De temperatuur zakt ‘s nachts onder de 10 graden, en dat betekent dat vet in je leidingen niet meer vloeibaar blijft maar gaat stollen. Combineer dat met de bladeren die massaal van de bomen vallen, en Apeldoorn heeft behoorlijk wat bomen, vooral richting de Veluwe, en je hebt een perfecte storm voor verstoppingen.
Signaal 2: Gorgelende en borrelende geluiden
Hoor je vreemde geluiden uit je afvoeren? Dat gorgelen en borrelen alsof er iemand onder water praat? Dan heb je een serieus probleem. En nee, dat is niet normaal, wat je buurman ook zegt.
Die geluiden ontstaan omdat lucht niet meer normaal door je rioolsysteem kan stromen. Elke woning heeft een ontluchtingspijp die door het dak steekt, dat is geen decoratie, maar een essentieel onderdeel van je riolering. Wanneer die verstopt raakt door bladeren of vogelnesten (komt veel voor in Hoog Soeren met al die bomen), moet de lucht ergens anders heen. En die zuigt zich dan met geweld door je afvoeren, vandaar die geluiden.
Trouwens, dit probleem zie ik vooral in de nieuwere wijken in Zuid waar ze gescheiden stelsels hebben aangelegd. Die zijn gevoeliger voor luchtdrukproblemen omdat de leidingen smaller zijn. Een klant daar belde me vorige maand: “Elke keer als mijn buurman de wasmachine aanzet, hoort mijn toilet gorgelen.” Bleek dat de ontluchtingsleiding van het hele blok verstopt zat.
Let op: Als je gorgelgeluiden hoort, heb je waarschijnlijk nog een paar dagen voordat het echt mis gaat. Wacht daar niet mee, want zodra het systeem helemaal dicht zit, komt dat water niet meer naar beneden maar naar boven. En dat wil je echt niet meemaken.
Signaal 3: Aanhoudende rioollucht in huis
Een vieze lucht die maar niet weggaat, zelfs niet na schoonmaken met de sterkste middelen? Dat is je rioolsysteem dat om hulp roept. En volgens mij is dit het meest onderschatte waarschuwingssignaal.
Onder elke wastafel en gootsteen zit een sifon, dat kromme stukje leiding dat altijd een beetje water vasthoudt. Dat water vormt een afsluiting tegen rioolgas. Maar wanneer je hoofdleiding gedeeltelijk verstopt is, ontstaat er onderdruk die dat water wegzuigt. En dan heb je geen barrière meer tegen die penetrante rioollucht.
In Uddel en omgeving zie ik dit extra vaak door die individuele watervoorziening. De lage waterdruk betekent dat sifons makkelijker leeglopen, en met die corrosieve bodemchemie daar krijg je sneller scheurtjes in leidingen waar gas doorheen kan. Vorige week stond ik bij iemand die drie maanden lang dacht dat er een dood dier onder de vloer lag. Bleek een combinatie van een leeggelopen sifon en een beginnende verstopping verderop in de leiding.
Dus ruik je riool in huis? Bel 085 019 88 17 voor 24/7 spoedhulp. Want die geur betekent dat er iets fundamenteel mis is met je afvoersysteem, en dat lost zichzelf niet op.
Signaal 4: Water dat ergens anders omhoog komt
Dit is het moment waarop mensen in paniek raken. Je spoelt het toilet door, en het water komt omhoog in de douche. Of je laat de wasmachine leeglopen, en je gootsteen stroomt over. Welkom bij wat wij “terugslag” noemen, en ja, dit is een noodsituatie.
Terugslag gebeurt wanneer een verstopping zich voorbij het punt bevindt waar meerdere afvoeren samenkomen. Het water kan niet verder, dus zoekt het de makkelijkste weg terug, en dat is meestal het laagste punt in je huis. In de meeste Apeldoornse woningen is dat de doucheput of het toilet op de begane grond.
Puck, die ik aan het begin noemde, had precies dit probleem. Om half drie ‘s nachts belde ze in paniek: “Er komt bruin water uit mijn doucheput!” Ik was er binnen 25 minuten, dat is wat 24/7 spoeddienst betekent, bereikbaar op 085 019 88 17. Camera-inspectie toonde een complete blokkade op 4 meter van het toilet: een combinatie van tissues, vochtige doekjes en herfstbladeren die een betonharde prop hadden gevormd.
Met hoogdrukreiniging hadden we het binnen een uur opgelost. Maar ze had wel waterschade aan haar badkamervloer, en dat was te voorkomen geweest als ze twee weken eerder had gebeld toen het water nog gewoon langzaam wegliep.
Waarom zie ik dit zo vaak in West-Apeldoorn?
In West hebben veel woningen uit de jaren ’60 en ’70 nog hun originele PVC-leidingen. Die zijn nu 50+ jaar oud, en PVC wordt na verloop van tijd bros. Kleine scheurtjes laten wortelgroei toe, en ja, zelfs in stedelijk gebied groeien wortels van straatbomen meters ver om water te vinden. Die wortels vormen perfecte vangnetten voor toilet papier en andere rommel.
Signaal 5: Meerdere afvoeren tegelijk verstopt
Wanneer je toilet, douche én gootsteen allemaal tegelijk problemen hebben, dan zit de verstopping in je hoofdriolering. Dit is geen kwestie meer van “even een ontstopper erin gooien”, dit vereist professionele interventie met serieuze apparatuur.
De hoofdriolering is de grote leiding (meestal 110mm diameter) die al je afvoeren verbindt met het gemeentelijke riool. In een gemiddelde Apeldoornse eengezinswoning loopt die vanaf je toilet, onder je huis door, naar de straat. En ergens in die 12 tot 15 meter zit nu een volledige blokkade.
Vorige week had ik zo’n geval in Hoog Soeren. Monumentaal pand, prachtig gerenoveerd, maar met de originele gietijzeren rioolleiding uit 1935. “Alles is ineens dicht,” vertelde de eigenaar. “Toilet, douche, keuken, niks loopt meer weg.” Bij camera-inspectie zag ik iets fascinerends: de binnenkant van die gietijzeren leiding was door 90 jaar corrosie en kalkaanslag vernauwd van 100mm naar nog geen 30mm effectieve doorsnede. Een wonder dat het überhaupt nog werkte.
Oplossing: complete relining van 15 meter hoofdriolering. Duur, ja. Maar goedkoper dan het hele terras openbreken en nieuwe leidingen aanleggen. En met drie maanden garantie op ons werk kon hij daarna weer rustig slapen.
Wat je absoluut niet moet doen
Laat me heel eerlijk zijn over iets wat ik veel te vaak zie: mensen die zelf aan de slag gaan met chemische ontstoppers of gehuurde ontstoppingsveren. En ja, ik begrijp het, je wilt geld besparen. Maar weet je hoeveel klanten ik heb die uiteindelijk meer betalen omdat ze het eerst zelf hebben geprobeerd?
Chemische ontstoppers zijn geen oplossing
Die fles ontstopper van €8,99 bij de Action? Die bereikt temperaturen tot 90 graden door een chemische reactie. Klinkt effectief, maar in PVC-leidingen kan dat leiden tot vervorming. En bij oude loden aansluitingen, die je nog steeds vindt in vooroorlogse panden in Apeldoorn, vreet het de verbindingen weg.
Vorige maand had ik een klant in Zuid die maandenlang preventief ontstopper gebruikte. “Want voorkomen is beter dan genezen,” zei ze. Bij inspectie bleek de PVC-leiding over 2 meter lengte vervormd en verzakt door de herhaalde hitte. Reparatiekosten: €1.650. Dat had ze kunnen voorkomen met €150 aan jaarlijks preventief onderhoud.
Doe-het-zelf ontstoppingsveren
Die ontstoppingsveren die je kunt huren bij de bouwmarkt? Die hebben een bereik van maximaal 5 meter en beperkte kracht. Professionele apparatuur gaat tot 30 meter diep met drie keer zoveel trekkracht. Maar belangrijker: wij weten wanneer we moeten stoppen. Bij verzakte leidingen kan overmatige druk tot breuk leiden, en dan heb je ineens een graafproject van €3.000.
Seizoensgebonden preventie voor Apeldoorn
Elk seizoen brengt zijn eigen uitdagingen voor rioleringen, en in Apeldoorn met zijn ligging aan de Veluwe hebben we ze allemaal.
Herfst (waar we nu middenin zitten)
Dit is veruit de drukste periode. Die bomen langs de lanen richting Radio Kootwijk? Prachtig om te zien, maar elke boom verliest tot 200.000 bladeren. En die vinden allemaal hun weg naar dakgoten, putjes en uiteindelijk je riolering. Combineer dat met vet dat bij lagere temperaturen stolt, en je begrijpt waarom oktober tot december goed is voor 40% van mijn jaarlijkse ontstoppingen.
Preventie: Plaats bladroosters op alle putjes (€15 per stuk bij de bouwmarkt), spoel wekelijks door met heet water, en laat voor de winter je hoofdriolering professioneel reinigen.
Winter
Bij temperaturen onder -5 graden, en die hebben we in Apeldoorn zeker 15 dagen per jaar, kunnen onbeschermde leidingen bevriezen. Vooral in kruipruimtes en buitenmuren. En bevroren leidingen barsten, met alle gevolgen van dien.
In Uddel zie ik dit extra vaak door die individuele watervoorziening. Korte PE leidingen in onverwarmde ruimtes, vaak zonder goede isolatie. Vorige winter stond ik daar bij drie verschillende adressen met gebarsten leidingen.
Voorjaar en zomer
Die hevige regenbuien in mei en juni? In wijken met gemengde stelsels zorgt dat voor overbelasting. Het regenwater duwt bestaande verstoppingen verder het systeem in, waar ze complete blokkades veroorzaken. En in de zomer stolt vet weliswaar minder snel, maar met barbecues en tuinfeesten gaat er juist meer vet door de gootsteen.
Moderne ontstoppingstechnieken die we gebruiken
Laat me je meenemen in hoe we tegenwoordig werken. Want tussen haakjes, de technologie in ons vak is de laatste tien jaar enorm vooruitgegaan.
Camera-inspectie: zien wat er écht aan de hand is
We beginnen altijd met camera-inspectie. Een HD-camera aan een flexibele kabel die tot 50 meter ver kan, met LED-verlichting en 360° rotatie. Zo zien we exact waar de verstopping zit, wat de oorzaak is, en of er structurele problemen zijn zoals wortelgroei of verzakkingen.
Bij Puck, die nachtelijke spoedklus, duurde de inspectie vijf minuten. Daarna wist ik precies wat er moest gebeuren, hoelang het zou duren, en wat het zou kosten. Geen verrassingen achteraf, geen onnodige werkzaamheden. Dat is hoe het hoort.
Hogedrukreiniging met warmwater
Voor de meeste verstoppingen gebruiken we hogedrukreiniging: water tot 200 bar en 95 graden. Die combinatie van mechanische kracht en hitte breekt de hardnekkigste vetophopingen af. Speciale roterende nozzles reinigen de complete buisomtrek in één doorgang.
En ja, dat is veilig voor je leidingen, mits je weet wat je doet. Daarom is professionele hulp belangrijk. Want te veel druk op de verkeerde plek kan schade aanrichten.
Mechanische freessystemen voor wortelgroei
Bij wortelgroei, en die zie ik vooral in West en Zuid waar veel bomen langs de straten staan, gebruiken we elektrische freesmachines met carbide snijkoppen. Die snijden door de dikste wortels heen zonder de leiding te beschadigen. Daarna spoelen we alles door met hoogdruk.
Wat kost dit eigenlijk?
Ik weet dat dit de vraag is die iedereen heeft maar niemand durft te stellen. Dus laat me eerlijk zijn over prijzen.
Een standaard ontstopping met camera-inspectie en hoogdrukreiniging kost tussen de €150 en €300, afhankelijk van de ernst en locatie. Dat is overdag, binnen normale werktijden. Spoedklussen ‘s nachts of in het weekend kosten meer, maar we zijn 24/7 bereikbaar op 085 019 88 17 omdat sommige dingen niet kunnen wachten.
Preventief onderhoud, camera-inspectie plus doorspoelen, kost €150 tot €200 per jaar. En weet je wat dat oplevert? Gemiddeld €800 tot €1.200 besparing over vijf jaar door vermeden noodreparaties. Plus geen stress, geen waterschade, geen nachtelijke paniek.
Bij structurele problemen zoals relining of leidingvervanging praten we over €85 tot €125 per meter. Klinkt veel, maar het alternatief, je hele tuin of terras openbreken, kost het dubbele.
Wat je zelf kunt doen (en wat niet)
Er zijn een paar dingen die je veilig zelf kunt doen voor preventie:
- Maandelijks doorspoelen: Giet 5 liter kokend water door elke afvoer, gevolgd door koud water. Die thermische shock laat aanslag los.
- Sifons schoonmaken: Draai elke drie maanden de sifon onder je wastafel los en spoel hem uit. Duurt vijf minuten.
- Haarvangers gebruiken: In de douche voorkom je 80% van de verstoppingen met een simpel haarvangernetje van €2.
- Vet opvangen: Giet nooit frituurvet door de gootsteen. Vang het op in een pot en gooi het bij het restafval.
Maar zodra je een van die vijf signalen herkent? Dan is het tijd voor professionele hulp. Want DIY-oplossingen maken het meestal erger.
Waarom direct handelen loont
Laat me afsluiten met waar ik mee begon: Puck om 3 uur ‘s nachts met water tot haar enkels. Dat had voorkomen kunnen worden als ze drie weken eerder had gebeld toen het water nog gewoon langzaam wegliep. In plaats van €150 voor preventief onderhoud, betaalde ze €450 voor een noodklus plus €300 aan waterschade.
En dat is nog een meevaller. Vorige maand had ik een klant in Hoog Soeren die wekenlang waarschuwingssignalen negeerde. Uiteindelijk barstte de leiding onder zijn woonkamer, met €4.500 aan schade tot gevolg. Verzekering dekte het niet volledig omdat “gebrekkig onderhoud” was aangetoond.
Dus mijn advies als iemand die al 25 jaar door Apeldoorn rijdt om verstoppingen op te lossen: herken die signalen, neem ze serieus, en handel op tijd. We zijn 24/7 bereikbaar op 085 019 88 17, binnen 30 minuten ter plaatse, met vast tarief vooraf en drie maanden garantie.
Want eerlijk? Ik kom liever langs voor een rustige inspectie overdag dan voor een noodklus midden in de nacht. Al doe ik dat laatste natuurlijk ook, want daar zijn we voor. Maar jij slaapt een stuk beter als je riool gewoon doet wat het moet doen: alles netjes afvoeren zonder gedoe.
Twijfel je of die trage afvoer een probleem is? Bel dan gewoon. Een gratis inspectie geeft je zekerheid, en als er niks aan de hand is, heb je alleen vijf minuten van je tijd verloren. Maar als er wél iets is, voorkom je mogelijk een hoop ellende. En dat is het me waard.
